Sinds kort hangt er een nieuwe museumaanwinst in de Schuttersgalerij: een enorm groepsportret van ondernemers en werknemers van het Food Center Amsterdam (FCA), bij velen nog steeds beter bekend onder de naam ‘Centrale Markthallen’. Hiermee kwam een einde aan een rondgang die de foto maakte als eyecatcher van het reizende paviljoen Aan tafel met Food Center Amsterdam. Hieronder vertellen Wouter Valkenier en Annegien van Doorn over het verhaal achter dit project.
#020today: Food Center Amsterdam
Imposant groepsportret nu in Schuttersgalerij
Amsterdammers vullen dagelijks hun maag met producten van het Food Center, vaak zonder te beseffen dat veel eten in de winkels, cafés en restaurants daar vandaan komt. De gemeente Amsterdam heeft herontwikkelingsplannen voor het Food Centrum en wil het terrein openstellen en bekend maken aan de gehele stad. Het terrein wordt ook wel de verborgen buik van Amsterdam genoemd.
Architect Wouter Valkenier bedacht de opzet voor de ‘Aan tafel met het Food Center Amsterdam’ - kennismakingstournee. Hij maakte een reizend paviljoen van ge-upcycelde aardappelkisten die op het terrein aanwezig zijn. De ene keer zijn daar marktkraampjes van gemaakt, de andere keer een wand, hoge tafels om aan te staan of stoelen en banken om op te zitten. Het paviljoen is naar verschillende opvallende plekken in de stad gereisd, waar elke keer een ander aspect van de voedselvoorziening in de schijnwerpers is gezet.
Het rondreizend paviljoen veranderde telkens van gedaante, maar had één zeer opvallend herkenningspunt: een gigantische foto, getiteld Nachtwacht van het Food Center Amsterdam. Bij de compositie van dit werk nam fotograaf Annegien van Doorn de Nachtwacht van Rembrandt als inspiratiebron voor de manier waarop zij de ondernemers en werknemers in de monumentale oude markthal van het Food Center Amsterdam in beeld bracht.
De schutters zijn in dit geval ondernemers, omringd door hun eigen producten. Aardappelkisten vormen een soort apenrots, waarop de handelaren hun mooiste waar ten toon spreiden. Er is een grote verscheidenheid in de poses van de mensen: iedereen is iets aan het doen, hetgeen resulteert in een theatrale scène. Echter, er is één belangrijk verschil: niet alleen de rijke mensen die het zich kunnen veroorloven om te betalen voor hun portret zijn in het beeld gebracht, maar ook de onzichtbare werknemers die dagelijks ons voedsel bereiden en dit verpakken zijn vereeuwigd in deze foto.
Er staan in totaal 28 personen en een hond op de foto. Alles wat in het Food Center te koop is, mochten de ondernemers mee nemen om mee te poseren. Zo zie je een grote tonijn, zeewolf en inktvis, een half varken, een hangend hert, 1250 kilo aardappels, een berg bloemkolen, stapels kazen en heel veel fruit. Maar ook gember, autobanden, touw en verpakkingsmateriaal. Dit groepsportret van de ondernemers en werknemers geeft een sneak peak van het verborgen leven in het Food Center in Amsterdam. De duiven die in de hal verblijven dreigden nog om het uitgestalde voedsel op te eten. Door middel van vogelvoer zijn de duiven uiteindelijk verzadigd naar de nok van de hal vertrokken.
De verborgen ‘buik van Amsterdam’ toont zich aan de stad op een doek van drie bij vier meter. Het doek en het paviljoen zijn te zien zijn geweest op diverse locaties: op het Architectenbal, het Sloterplas Festival, de Markt van 1001 Smaken, bij voedseldebatten in de Rode Hoed, in de Tolhuistuin, het Guerilla Restaurant en restaurant Hannekes Boom.
Uitindelijk is het doek terecht gekomen in het Amsterdam Museum: de mooiste eindbestemming die wij als makers ons hebben kunnen voorstellen. De stad heeft het initiatief omarmd.
Bekijk het filmpje (1:30) ‘Aan tafel met het FCA’ over het maken van dit groepsportret hieronder.
16 keer bekeken