Deze zomer verscheen het fraaie boek Een toekomst voor verleden, 70 open huizen van Vereniging Hendrick de Keyser. Van de 397 historisch en/of architectonisch waardevolle panden die de vereniging in het hele land bezit, worden er in dit boek 70 beschreven die bezocht kunnen worden. Auteur is Lidwien van Grieken, die ook museumdocent is van het Amsterdam Museum. Om een kleine indruk te krijgen van het boek volgt hier de tekst bij één van de veertien Amsterdamse panden die aan de orde komen: De Burcht, Henri Polaklaan 9. Het afgebeelde schilderij van het trappenhuis (maker onbekend) maakt deel uit van de collectie van het Amsterdam Museum. De foto onderaan is gemaakt door Arjan Bronkhorst.
#020today: Open huizen
Bezoekbare panden Vereniging Hendrick de Keyser
1919
Wat een feest! Het gebouw is met honderden lampen verlicht en de diamant in de toren schijnt zijn licht over de stad. De bondsraadzaal is versierd met prachtige bloemstukken. De ‘Algemeene Nederlandsche Diamantbewerkers Bond’ bestaat dit jaar 25 jaar. Dit heugelijke feit wordt uitbundig gevierd: overdag en ’s avonds zijn er optochten door de stad en concerten in het Concertgebouw en Artis. Geschenken worden aangeboden: een bank voor in de vestibule, een voorzittershamer, een lessenaar en een schitterende lamp van messing en glas-in-lood van Jan Eisenloeffel! Die Amsterdamse diamantbewerkers zitten goed daar zou je zeggen…..
Jammer genoeg zou dit jubileumjaar ook het einde van de glorietijd van de ANDB inluiden. Na de grote beurscrisis datzelfde jaar, raakten vele diamantbewerkers werkeloos. Het gebouw van de Bond stond er 19 jaar. Architect H.P. Berlage maakte het ontwerp in opdracht van vakbondsvoorman Henri Polak en streefde daarbij naar eenvoud en helderheid, waarbij vormen en decoraties de constructie niet mochten verhullen. Hij ontwierp een sobere gevel met een monumentale ingangspartij onder een massieve boog en een toren met een diamant. De vorm van het gebouw, met toren en ‘kantelen', is geïnspireerd op de architectuur van Italiaanse stadshuizen uit de Renaissance. Direct achter de ingang ligt een monumentaal trappenhuis. Langs gemetselde bogen valt het invallende licht op de trap. De muren zijn gemetseld in geel geglazuurde baksteen en dragen bij aan de symbolische ‘verlichting’ van de leden: naar boven toe wordt de ruimte steeds lichter.
De bondsraadzaal is rijk gedecoreerd met monumentale muurschilderingen van Richard Roland Holst. Deze tonen de vooruitgang van de arbeidersklasse. In de voormalige bestuurskamer op de eerste verdieping bevinden zich nog eens drie wandschilderingen van Roland Holst. Zij zijn aangebracht bij de invoering van de 8-urige werkdag in 1912 en symboliseren de indeling van het etmaal in drie fasen: ‘Sterke Uren van de Arbeid', ‘Zachte Uren van de Ontspanning' en ‘Diepe Uren van de Slaap'. Op de verdieping erboven zijn een grote vergaderzaal en de bibliotheek. Daar konden de vakbondsleden hun kennis uitbreiden en zich ‘verheffen’. De symbolisch medaillons die in het groen op de wand in de hal op de bovenste etage zijn aangebracht werden onlangs herontdekt en gerestaureerd.
Klik hier om meer te lezen over dit object.
Media
5 keer bekeken