#020today: portretfoto

Waarschijnlijk uit 1931 dateert de foto van Merkelbach van de twee kinderen Josephus Jitta gemaakt: Alfred van twee bij de wieg van de pas geboren Carolina. Het gezin woonde in Amsterdam Zuid. Jaren na de oorlog vond Carolina, die inmiddels Carla genoemd werd, in een blikje het kanten jasje terug. Net als veel huisraad en foto’s was ook het kledingstuk ondergedoken door het in bewaring te geven bij kennissen, toen het gezin besloten had zich schuil te houden voor de bezetter. Ze waren remonstranten, maar er waren joodse voorouders.

Carla Josephus Jitta vertelde in het interview: “Ik had er geen flauw idee van dat we joods waren, de oorlog heeft ons joods gemaakt”. Zoals in zoveel joodse gezinnen doken ouders en kinderen gescheiden onder. Een paar maanden voor de onderduik waren er weer foto’s gemaakt. Het zouden de laatste foto’s zijn van het complete gezin. Rosi en haar man Jo werden verraden op weg naar hun onderduikadres. Ze hadden voor Carla en haar broer Alfred papieren bemachtigd, die aantoonden dat ze half joods waren. Bovendien waren de kinderen gedoopt.

Toen de kinderen Josephus Jitta uiteindelijk ook in Westerbork terecht kwamen, behoedden de dooppapieren hen voor snelle deportatie naar de vernietigingskampen. In het najaar van 1944 kwam Carla in Theresienstadt terecht. Ze overleefde de oorlog, net als haar broer. Haar ouders ‘kwamen niet meer terug’. Carla: “Dat zeiden mensen na de oorlog, iemand is niet meer teruggekomen. Inmiddels zeg ik: ze zijn vermoord.”

De foto van Rosi in haar mooie jurk roept bij Carla herinneringen op aan een onbezorgde jeugd. Wij zijn blij met de aanwinst, die des te waardevoller is door de portretfoto van Merkelbach, de documentatie en het verhaal van Carla Josephus Jitta.