Roddel is tegenwoordig big business, maar ook in de Gouden Eeuw was er een markt voor sensationele nieuwtjes. Het Westfries Museum geeft in de tentoonstelling Roddel & Achterklap een inkijkje in de schandalen en affaires van de 17de eeuw: een schout die zijn hond een grootse begrafenis geeft, burgemeesters die een scheve schaats rijden, priesters die meer met lichamelijk genot dan met het zielenheil bezig zijn, dronken predikanten, admiraals die aan dek zitten te breien, corrupte VOC-bestuurders, failliete kunstenaars en frauderende hoogleraren – tot en met maart komen ze ook hier allemaal voorbij. Vandaag: De val van een hoogvlieger.
De val van een hoogvlieger
Roddel & Achterklap in de Gouden Eeuw
Coenraad van Beuningen was aan vele Europese hoven en bij de meeste Europese leiders een gewaardeerde gast. In Wenen en Parijs, in Londen en in Stockholm; zijn rol in de internationale diplomatie was bijzonder groot. Hij adviseerde Stadhouder Willem III en kwam over de vloer bij de gebroeders De Witt.
En hij vergaarde een fortuin in de handel in vooral aandelen van de Verenigde Oostindische Compagnie.
Losbol
Voor Van Beuningen lag de wereld aan zijn voeten. Hij trouwde een society-bruid: Jacoba Bartolotti, ‘een gerommeerde losbol’ volgens zijn vrienden (die hem het huwelijk sterk afraadden).
De Haagse elite hield hem in de gaten. “Hij leidt een leven in luxe, kijk maar eens naar zijn Haagse stadspaleis!” Op een gegeven moment dacht hij dat hij alles kon maken en nam steeds meer risico’s: riskante beleggingen en gedurfde investeringen. En hij nam niet alleen risico’s op het zakelijke vlak. “Hij heeft een heel leger aan minnaressen, het lijkt bij tijd en wijle wel een harem”, spreekt een gast op een van de vele Haagse feestjes uit. En voegt daar later aan toe: “Van Beuningen is een ongebreidelde optimist. Toen de aandelen VOC stegen heeft hij voor tienduizenden guldens gekocht. Hij heeft nooit gezien dat de VOC een corrupte bende is en dat hij zijn enorme vermogen op het spel zette. Toen Willem III ook nog een een inval deed in Engeland stortte de hele beurs in. Van Beuningen is tonnen kwijtgeraakt!”
Het laatste wat we over Van Beuningen hebben vernomen is dat hij in kamerjas op straat is gesignaleerd. Zijn hele kostbare servies weggevend aan een bedelaar. Achterna gezeten door zijn vrouw die het servies weer heeft terug gehaald. Het kan verkeren.
Meer weten over het jaar 1670? In de Gouden Eeuw krant van de NTR lees je elke dag het laatste nieuws over de Gouden Eeuw.
11 keer bekeken