'Ons Lieverdje'

Gipsen afgietsel gerestaureerd

Hulp van Carol Rutten, stagiaire beheer en behoud.

Iedereen kent natuurlijk het bronzen beeld ‘het Lieverdje’ op het Spui, zo’n 100 meter van het museum. Vorig jaar december werd ons een eerdere versie in gips geschonken. Dit gepatineerde gipsen beeld vervaardigd door Carel Kneulman is zeer waarschijnlijk een van de eerste afgietsels van het origineel dat van klei was geboetseerd.

Zwaar beschadigd

Het beeld was in stukken gezaagd toen we het kregen. Waarschijnlijk is dit door de bronsgieter gedaan om sneller en eenvoudiger zijn gietmallen te kunnen vervaardigen. Mogelijk is er tijdens het in delen zagen van het werk schade ontstaan. Met name bij de enkel van het standbeen op de voetplaat en was er een groot deel van het been weg en door de gieter aangevuld met nieuw gips.

Bovendien was het oppervlak van het beeld zo sterk verweerd dat de dikke laag bronsverf schollen vormde en losliet. Een mogelijke verklaring hiervoor werd aangedragen uit een onverwachte hoek. Toen Jeroen Boersma, museum collega van de ICT afdeling het beeld op de afdeling zag, herkende hij het. Als achterneef van de beeldhouwer wist hij te vertellen dat het waarschijnlijk lange tijd blootgesteld aan weer en wind in de privé beeldentuin van Kneulman heeft gestaan.

Verweerd verfoppervlak met losgesprongen verfblazen.

De restauratie

De behandeling begon met de consolidatie van de verf. Dit gebeurde met een verdunde kunsthars die door middel van een injectie spuit onder de loszittende blazen werd gespoten. Een soort van Botox behandeling maar dan iets meer permanent. Op deze manier konden we de delen weer veilig hanteren zonder verder verlies van de oorspronkelijke afwerking. We zijn gaan kijken hoe het overeenkomt met “die jongen “op het plein.

Het is zó handig als je een afgietsel om de hoek hebt staan!

Hierna volgde de montage van de losse onderdelen. De oude wapening van stalen buis is opnieuw gebruikt voor een correcte passing. Door glasfiber staf in buizen te schuiven kon het beeld gelijmd worden met epoxyhars. Voor het lijmen op de voetplaat hebben we de romp in een tuigje opgehangen. Hierdoor konden we hem via de hijsinstallatie en de in hoogte verstelbare werktafel hem op de millimeter positioneren en te lood stellen. Er is besloten om niet meer te doen dan noodzakelijk om het beeld te kunnen opstellen. Aanvullen van de verliezen en retoucheren is achterwege gebleven.