Springsnow. Dat is de naam van het Amsterdamse festival rond het fenomeen ‘lentesneeuw’, oftewel: de wervelende iepenzaadjes. Het vindt dit jaar voor de tweede keer plaats in de ‘iepenhoofdstad van Europa’ en duurt tot en met 21 mei. Het bezingen van iepenzaadjes betekent ook hulde brengen aan de iep. Vandaar dat we in deze blog stilstaan bij een schitterende iep in onze collectie, het resultaat van uiterst vaardig papierknipwerk.
#020today: Lentesneeuw
De iep bezongen in papierknipwerk
De locatie van de voorstelling, die topografisch nauwgezet is weergegeven, is niet moeilijk te duiden. We kijken uit over het Singel in de richting van de Ronde Lutherse Kerk. We bevinden ons nabij de ingang van de Korsjespoortsteeg, waarvan de ingang links vooraan te zien is. Langs de kaden liggen schepen met handelswaar afgemeerd. Op de achtergrond verheft zich de ranke spits van de Haringpakkerstoren en links daarvan is de Haarlemmersluis.
Aan beide zijden van de gracht staan iepen, waarvan het virtuoos vervaardigde exemplaar pal op de voorgrond de aandacht opeist, uiteraard door zijn formaat, maar ook omdat deze lijkt te zijn aangelicht. Dat op dit papierkunstwerk uit 1764 iepen zijn weergegeven getuigt van de omslag die in de 18de eeuw plaatsvond in de boomkeuze voor de grachten. Terwijl eerder de linde de favoriete kadeboom was, werd in de loop van de 18de eeuw de iep steeds meer dé favoriete grachtenboom. Deze werd als statiger ervaren, liet op een aangenamere wijze licht door, kon beter tegen de slechte leefomstandigheden in de binnenstad en er waren geen plakkerige afscheidingen.
Driedimensionale stadsgezichten als deze worden 'bavelaars' genoemd, een verwijzing naar de Leidse kunstenaar Cornelis Bavelaar (1747- 1830), die deze vorm van knip- en snijkunst beroemd heeft gemaakt. Ook anderen hielden zich bezig met de vervaardiging van dergelijke kijkkastjes achter glas. Dit kijkkastje met zijn sterke dieptewerking is door de maker A.van Omeringh geknipt naar een prent in de Atlas Fouquet. Deze werd op zijn beurt vervaardigd naar een tekening van Jan de Beyer (1703-1785) uit ongeveer 1760, die deel uitmaakt van de collectie van het Stadsarchief Amsterdam.
Klik hier voor meer informatie over dit object.
10 keer bekeken