#020today: Isaac Israels

Isaac Israels, geboren aan de Prinsengracht in Amsterdam, maakte tijdens zijn Amsterdamse jaren (1887-1905 en 1918) talrijke tekeningen, aquarellen, pastels en schilderijen met de stad als onderwerp. De werken uit die tijd geven een goed beeld van het Amsterdam van het fin de siècle. Ze tonen het dagelijks leven, de drukte op straat, spelende kinderen, draaimolens, sjouwers, danshuizen, theaters en cafés.

Omstreeks 1895 nam hij enkele malen plaats in de – inmiddels verdwenen – erker van Damrak 35, van waaruit hij het uitzicht vastlegde. In deze impressie bij schemering zien we links het ongedempte Damrak met aan de overzijde de huizen aan de Warmoesstraat, die alle nog bestaan. In het brede pand in het midden, bekend van het opschrift ‘De Cost gaet voor de baet uyt’, was destijds een politiebureau gevestigd. Voorbij de Oudebrugsteeg is rechts het Accijnshuis te zien. Berlage’s Beurs was nog niet gebouwd, maar het middenplan wordt gedomineerd door een gedempt gedeelte van het Damrak, met links aangemeerde schuiten. Op de voorgrond loopt een sjouwer, terwijl een vrouwtje links op de voorgrond juist de rode ‘Turkse’ kiosk – met puntdak – passeert. Opvallend zijn de subtiele lichteffecten die Israels in dit verstilde tafereel toepaste. Daarnaast markeerde hij de architectuur door met de achterkant van het penseel in de nog natte verf te krassen.

In de tentoonstelling voegt het schilderij zich bij twee andere uitzichten vanaf hetzelfde standpunt, beide tekeningen. Daarnaast is Damrak bij avond een belangrijke aanvulling op de collectie van het Amsterdam Museum, dat al meerdere werken van deze Amsterdamse schilder in bezit heeft. Behalve het Zelfportret en twee portretten van de familie Glerum zijn dat Bij Hirsch & Co., in bruikleen van het Stedelijk Museum, en Dienstmeisjes op de Leidsegracht, in bruikleen van het Rijksmuseum. Amsterdamse stadsgezichten van Israels zijn veel minder talrijk dan die van zijn vakbroeder Breitner. Het Amsterdam Museum is verheugd over deze aanwinst én over de mogelijkheid om nogmaals bij te dragen aan de tentoonstelling in het Stadsarchief.

Klik hier voor meer informatie over dit object.