Speciaal voor De Zwarte Bladzijde van de Gouden Eeuw maakten studenten van de Nola Hatterman Art Academie in Paramaribo een film over het slavernijverleden. Hun docent is Razia Barsatie, die in Amsterdam aan de Rietveld gestudeerd heeft en nu les geeft aan de academie, die vernoemd is naar de kunstenares Nola Hatterman. In mei ontstond het plan dat Razia met haar studenten een videoproductie zou maken voor over het slavernijverleden van Suriname.
Yorkafowru
Film van studenten van de Nola Hatterman Art Academie
De studenten waren heel enthousiast over het initiatief en kwamen met allerlei ideeën. Eerst hebben ze een les gebrainstormd over wat ze precies wilden. Bij een volgende les gingen ze naar het historisch museum in Fort Zeelandia om inspiratie op te doen en informatie te vinden. Ook zochten ze in de bibliotheek van cultuurstudies naar informatie over de klederdracht voor de afschaffing van de slavernij en bij cultuurerfgoed naar plekken en locaties.
Ze konden niet zoveel informatie over de locaties krijgen bij cultuurerfgoed, dus hebben de studenten zelf plekken gezocht. Ze besloten stukken uit de geschiedenis van voor 1873 uit te beelden. De titel van de film Yorkafowru (De Doodsboodschapsvogel) is ontleend aan een stuk van de bekende Surinaamse auteur Edgar Cairo, die veel over het kolonialisme geschreven heeft.
Kleding van opa’s en oma’s
Met hun creativiteit konden ze zelf de klederdrachten wel bedenken. “Het was goedkoop”, schreef Razia me, “voor de slaven hoefden we alleen stoffen te draperen. De kleding van de plantage-eigenaar en echtgenote van de plantage-eigenaar kwam uit de klerenkast bij hun familie waar de geërfde kleding van de oma's of opa’s was opgeborgen. Heel spontaan bracht iedereen bij de volgende les de hoofdtooi van de indiaan, een compleet kostuum van de missie (de echtgenote van de plantage-eigenaar). De kleding van de huisslavin is van wijlen mijn oma geweest. De basja (opzichter) hoefde alleen maar een wijde baggy broek aan en binnen een paar seconden werd er een zweep gemaakt. Ook brachten de studenten make-up mee om zich om te toveren tot een plantage-eigenaar of in andere rollen.”
De studenten en Razia hebben voor deze figuren gekozen omdat deze hen het meest aanspraken na alle verhalen bij Fort Zeelandia. Bovendien was het makkelijk om aan de klederdrachten te komen.
Colonial Resort
Ze vonden een geschikte locatie: het Colonial Resort, een kilometer verwijderd van het centrum van Paramaribo aan de Anton Dragtenweg 215, langs de Surinamerivier. Daar lag ooit plantage Morgenstond. Ook in Fort Zeelandia, naast de Nola Hatterman Academie, konden de studenten filmen, met dank aan directeur van Putten.
Bij de derde les verzamelde iedereen zich bij de Nola Hatterman Art Academy en werden de scènes op papier gezet zodat ze ter plekke geen tijd zouden verliezen, maar meteen met de opnamen konden beginnen. Die voorbereiding werkte uitstekend en iedereen had een goed idee van zijn of haar rol en de handelingen. Vervolgens werden alle spullen ingeladen en stapte iedereen in de auto op weg naar de set. Rick Hilversum, de eigenaar van Colonial Resort, was heel gastvrij en zei spontaan: de locatie is van jullie. Er werd bepaald welke scènes op welke locaties gefilmd zouden worden en iedereen bereidde zich voor op de shooting. “We hebben ons uitgeleefd” schreef Razia “Het was lachen en gieren, maar er waren ook hele serieuze momenten op de set.”
De vierde en vijfde les werden besteed aan editing. Na het gezamenlijk bekijken van alle filmopnames bleek dat er eigenlijk nog een scene ontbrak, namelijk de vlucht van enkele slaven.Voor deze scene vonden ze een acteur die niet op de Nola Hatterman academie zit. Ook deze laatste scene werd op het Colonial Resort opgenomen, terwijl Razia samen met Morcio Adjako doorging met het editen.
De geschiedenis eigen maken
De studenten vonden het een mooie ervaring. Er was actie en drama en door het maken van deze productie konden de studenten hun kennis en vaardigheden op het gebied van filmmaken, waar ze in februari voor het eerst mee hadden kennis gemaakt, zelfstandig toepassen. Er zullen vast nog meer producties volgen. Het was ook goed om zich in de geschiedenis te verdiepen. Ze hebben niet zelf meegemaakt hoe de slaven werden behandeld. Maar door het maken van de film hebben ze op hun eigen manier de handelingen waarover ze in de schoolboeken hebben gelezen of waar hun familieleden hen over hebben verteld, herkenbaar en begrijpbaar gemaakt.
Bekijk hieronder het eindresultaat:
5 keer bekeken